Phình động mạch chủ bụng

Khi thành mạch máu yếu đi, đôi khi sự giãn nở giống như quả bóng được gọi là chứng phình động mạch. Điều này xảy ra thường xuyên nhất ở động mạch chủ bụng, một mạch máu thiết yếu cung cấp máu cho chân của bạn.

Khá phổ biến

Mỗi năm, 200.000 người ở Mỹ được chẩn đoán mắc chứng phình động mạch chủ bụng (AAA).

AAA bị vỡ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 15 ở nước này và là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 10 ở nam giới trên 55 tuổi.

Lịch sử gia đình là quan trọng

Chứng phình động mạch chạy trong gia đình. Nếu người thân thế hệ thứ nhất mắc bệnh AAA, bạn có nguy cơ mắc chứng phình động mạch chủ bụng cao gấp 12 lần. Trong số các bệnh nhân đang được điều trị để sửa chữa AAA, 15–25% có người thân thế hệ thứ nhất mắc cùng loại chứng phình động mạch.

Triệu chứng

Có thể vắng mặt

Trong hầu hết các trường hợp, chứng phình động mạch chủ bụng không gây ra triệu chứng và được phát hiện khi bạn đang được đánh giá về một tình trạng bệnh lý khác.

Đau bụng hoặc đau lưng đột ngột, dữ dội

Nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh AAA và cảm thấy đau đột ngột, dữ dội ở bụng hoặc lưng, hãy tìm kiếm sự chăm sóc ngay lập tức. Những triệu chứng này có thể báo hiệu rằng bạn đã phát triển AAA, có thể là một AAA đang trong quá trình vỡ.

Đau, da đổi màu, lở loét ở bàn chân và ngón chân

Một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân mắc AAA có những triệu chứng này khi mảng bám hoặc cục máu đông từ nơi khác trong cơ thể tích tụ ở bàn chân và ngón chân.

Các yếu tố góp phần hình thành AAA

Một số loại viêm gây suy yếu thành động mạch chủ.
Có nguy cơ cao nhất: Đàn ông trên 60 tuổi, người hút thuốc, người da trắng và bất kỳ ai có người thân thế hệ đầu tiên mắc bệnh AAA
Tuổi (50+ đối với nam, 60+ đối với nữ) và có tiền sử xơ vữa động mạch , huyết áp cao, tăng cholesterol, bệnh tim hoặc mạch máu ngoại biên và sử dụng thuốc lá
Các yếu tố tiềm ẩn khác liên quan đến sự hình thành AAA: rách thành động mạch, nhiễm trùng và rối loạn mô liên kết bẩm sinh

Bạn có thể cần gặp bác sĩ phẫu thuật mạch máu

Hầu hết AAA không gây ra triệu chứng và được phát hiện tình cờ trong quá trình đánh giá một tình trạng bệnh lý khác. Nếu bạn bị ảnh hưởng, hãy gặp bác sĩ phẫu thuật mạch máu.

Kiểm tra hình ảnh có thể cần thiết

Siêu âm bụng là phương pháp không gây đau đớn, tiết kiệm chi phí, an toàn và là xét nghiệm được sử dụng thường xuyên nhất để sàng lọc và đo kích thước của AAA.

Chụp cắt lớp vi tính (CTA) sẽ đánh giá kích thước, vị trí và mức độ ảnh hưởng của chứng phình động mạch. Nghiên cứu này yêu cầu tiếp xúc với bức xạ và tiêm chất tương phản vào tĩnh mạch. Tuy nhiên, CTA cung cấp thông tin giải phẫu có giá trị và có thể giúp bác sĩ phẫu thuật mạch máu của bạn xác định loại hình sửa chữa tối ưu.

Phương pháp điều trị

Điều trị phụ thuộc vào kích thước của chứng phình động mạch.

AAA nhỏ (đường kính dưới 5 cm)

Những AAA như vậy có nguy cơ vỡ rất thấp nhưng cần được theo dõi.

Điều quan trọng là phải siêu âm 6–12 tháng một lần để theo dõi sự phát triển của chứng phình động mạch và nguy cơ vỡ.
Thay đổi lối sống giúp kiểm soát huyết áp và thuốc có thể giúp ích cho bạn.
Nếu bạn hút thuốc, hãy yêu cầu bác sĩ phẫu thuật mạch máu giúp bạn tìm ra chương trình cai thuốc lá phù hợp với bạn.
Tập thể dục hàng ngày cũng có lợi.

Lớn hơn (đường kính hơn 5,0-5,5 cm)

Các triệu chứng phát triển nhanh chóng và AAA gây ra thường được sửa chữa.

Phẫu thuật mở

Điều này đòi hỏi phải đặt một mảnh ghép giả.

Bác sĩ phẫu thuật mạch máu sẽ tiếp cận phần bị ảnh hưởng của động mạch chủ thông qua một vết mổ ở bụng của bạn.
Hầu hết bệnh nhân ở lại bệnh viện từ 4 đến 10 ngày. Thời gian phục hồi có thể lên tới ba tháng.

Sửa chữa phình động mạch nội mạch (EVAR)

Đây là một phương pháp điều trị ít xâm lấn hơn.

Hai vết rạch nhỏ ở háng được thực hiện. Được hướng dẫn bởi hình ảnh X-quang, bác sĩ phẫu thuật mạch máu sẽ đưa một thiết bị nhỏ vào động mạch. Thiết bị này được sử dụng để củng cố thành động mạch và loại trừ chứng phình động mạch.
Hầu hết bệnh nhân ở lại bệnh viện từ một đến ba ngày. Thời gian hồi phục ngắn hơn so với phẫu thuật mở.

Sống lành mạnh

Biết và chia sẻ lịch sử gia đình của bạn. Nếu bạn được chẩn đoán mắc chứng phình động mạch chủ bụng, hãy giáo dục những người thân thuộc thế hệ đầu tiên về nguy cơ gia tăng của họ.
Nếu bạn hút thuốc, hãy yêu cầu bác sĩ phẫu thuật mạch máu giúp bạn tìm ra chương trình cai thuốc lá phù hợp với bạn.
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, ít natri.
Duy trì cân nặng khỏe mạnh.
Tập thể dục thường xuyên.
Kiểm tra huyết áp và cholesterol thường xuyên.
Yêu cầu bác sĩ chăm sóc chính của bạn đánh giá về các loại thuốc giúp kiểm soát huyết áp, giảm mức cholesterol và/hoặc làm loãng máu.

Phình động mạch chủ bụng